Op deze pagina schrijf ik over zaken die mij raken, mijn hart zacht houden, die me doen lachen, prikkelen en scherp houden.
Kunst maakt gelukkig, maakt mij gelukkig.
Lang geleden stond ik onverwachts bij een groot doek van Rothko. Ik bleef stil staan. Ging zitten. Ik werd erin gezogen.
Ik was stil. Deze stille ervaring was als voeding voor mijn binnenwereld, voor mijn ziel.
Deze woorden van Dag Hammarskjöld waren helpend voor mij in een periode in mijn leven waarin ik stil viel.
DE WEG
Vele wegen kent het leven, maar van al die wegen
is er één die jij te gaan hebt.
Die ene is voor jou. Die ene slechts.
En of je wilt of niet, die weg heb jij te gaan.
De keuze is dus niet de weg, want die koos jou.
De keuze is de wijze hoe die weg te gaan.
Met onwil om de kuilen en de stenen,
met verzet omdat de zon een weg
die door de ravijnen gaat, haast niet bereiken kan.
Of met de wil om aan het einde van die weg
milder te zijn, en wijzer, dan aan het begin.
Die weg koos jou, kies jij ook hem?
Hans Stolp naar Dag Hammarskjöld
Uit: ‘Kijken met de ogen van je hart’, Ten Have, 2004
Je leven leven
Dans alsof niemand kijkt
zing alsof niemand luistert
Heb lief alsof je nooit
bent gekwetst
werk alsof je het geld
niet nodig hebt
leef alsof de hemel
op aarde is.
Rumi (Soefi filosoof en dichter, 1207 – 1273)
Inspirerend boek: Leegte achter de dingen, Claartje Kruijff
In dit boek beschrijft Claartje Kruijff haar zoektocht naar een betekenisvol leven. Waarom het mij inspireert…..
Zij zet een grote stap in het onbekende, door haar goede baan als consultant op te zeggen en haar hart te volgen: theologie studeren. Vanuit verbinding die zij iedere keer zoekt, staat zij in het contact met anderen. Niet stellig, oordelend, maar onderzoekend, en vooral niet wetend. Dat vind ik een verademing.
Zij voelt niet de behoefte om steeds “te zenden” over haar zoektocht, haar antwoorden en vragen. Wanneer mensen vragen naar haar geloof, haar levensvisie, dan zoekt zij de verbinding, en raakt in gesprek met de ander. Ruimte-gevend.
Het “niet weten”, over het leven, de dood, God, het mysterie…het mag er allemaal zijn.
Ze schrijft over verbondenheid, over “het gaat niet om mij”, trouw, frustratie, verdriet, verlies, bestaan, angst, gezin.
Ik lees graag een stukje uit haar boek, om hier vervolgens mijn gedachten en gevoelens overheen te laten gaan.
'Alles altijd leuk vinden, lijkt me een vergissing'
Ik ben onder de indruk van het werk van De Vlaamse psychiater Dirk De Wachter. In mijn ogen maakt hij psychische problemen “menselijk”. Gewoon.
De Wachter is hoogleraar, opleider in de gezinstherapie in binnen- en buitenland en schrijver. Aan huis heeft hij nog een particuliere praktijk voor iedereen met psychische problemen. Hij geeft regelmatig lezingen. Op YouTube zijn interviews en lezingen van hem te vinden.
De Wachter ziet in onze maatschappij een onwil verdriet onder ogen te zien. Hij pleit ervoor elkaar meer tot steun te zijn en ongeluk niet langer onder te brengen bij de therapeut.
Hieronder volgt een gedeelte uit het interview wat de Volkskrant met hem had.
Van alle borderline-kenmerken hebben we volgens u het meest last van eenzaamheid en leegte.
‘Juist.’
Wat is daarvan de oorzaak?
‘Punt één: de verkruimeling van het sociale weefsel, de verbinding tussen mensen die teloorgaat. Het tweede punt: er is een gebrek aan zin. Wat is de zin van het leven als ik niet succesvol, fantastisch, ongelooflijk ben? Als ik niet meer jong, mooi, Hollywood ben? Dat vragen héél veel mensen zich af.’
Veel mensen in de westerse wereld hebben geen idee wat de zin van het leven is, heeft u net gezegd. Hoe kan het dat u er wel zeker van bent?
‘Ik heb het niet zelf uitgevonden, veel filosofen spreken erover. Levinas zegt: wij zijn in de blik van de ander. Heidegger zegt: dasein ist mit sein. Zij beschrijven op een theoretische, filosofische manier wat ik aanvoel in mijn eigen leven en werk. We verdoven onszelf in de westerse wereld met leukigheid – áls het leven maar leuk is. Maar af en toe zijn er moeilijkheden en dan vragen we ons af: waarom? Er is geen antwoord op het waarom. Er is alleen een samen machteloos zijn, denk ik. Mensen die geworpen zijn in zinloosheid, hebben heel vaak niemand om zich aan vast te haken.’
“Toen ik zover ik zien kon,
geen vuur brandde, geen licht gloorde, alsof licht nog nooit geroepen was
vuur nog niet uitgevonden
ben ik gegaan
mijn ziel in mij
een gloeiende draad
een laaiende strohalm ziel, kleinste onbekende
doe mij gaan door deze nacht…”
“Tot waar wie op mij wacht
die achter namen woont”.
Huub Oosterhuis
De Herberg
Mens-zijn is een herberg
Elke ochtend verschijnt er een nieuwe gast
Een vreugde, een depressie, een benauwdheid.
Een flits van een inzicht komt als een onverwachte gast
Verwelkom ze allemaal en onthaal ze gastvrij!
Ook al zijn het een hoop zorgen die jouw huis overhoop halen
Behandel dan nog elke gast met respect
Hij ruimt misschien wel bij je op om plaats te maken voor extase
De sombere gedacht, de schaamte, het venijn
Ontmoet ze met een glimlach bij de deur
en vraag of ze binnen willen komen
Wees dankbaar voor wie er komt
Want ieder van hen is gestuurd
als een gids uit het onbekende.
Rumi (Soefi filosoof en dichter, 1207 – 1273)
NB Je mag een gast ook wegsturen. Maar niet nadat je eerst geluisterd hebt naar het verhaal.
Stilte
Stilte
je spiegelt me
je confronteert me
je spreekt rustig
en kalm
en fier
de waarheid
Je bent eigenzinnig
helend
soms vervelend
bereid
om te wachten
Je helpt me om te verzachten
– mijn hart –
Je ontmantelt me
als bangheid
en oordelen mij pantseren.
Stilte ik omarm je.
Hanneke de Jong 2018
Op zondagochtend volg ik Annemiek Schrijver. In haar programma “De Verwondering” spreekt zij met gasten met heel verschillende achtergronden. Voor mij is het een inspirerend programma. Het houdt mij scherp, het houdt mijn hart zacht, het houdt mij compassievol.
“Een persoonlijke kerkdienst”, zo werken de verhalen voor mij die gedeeld worden.
Het gesprek met Julika Marijn (9 februari 2020) raakte mij zeer. Zij spreekt over de inspiratie die zij haalt uit de dagboeken van Itty Hillesum, en ze spreekt over de weg die elk mens te gaan heeft met de keuze: ga ik protesteren, ga ik stampvoeten of ga ik de weg in en oefen ik me in overgave en een “niet weten”.
Rechts het gesprek wat Annemiek Schrijver had met André van der Braak. Zijn overleden vrouw Fem was één van mijn leraren.